تبیین نظری مفاهیم بنیادین جغرافیای سیاسی در قرآن کریم

thesis
abstract

بحث از تاثیرات متقابل مظاهر گوناگون سیاست و محیط فیزیکی توسط اندیشمندان و فلاسفه در ادوار تاریخی و دوره های متأخر، فضایی را به وجود آورده تا جغرافیای سیاسی به صورت یک شاخه منسجم از جغرافیای انسانی از سایر علوم متمایز گردد؛ جغرافیای سیاسی علمی است که به مطالعه پدیده های سیاسی در فضای درونی یک کشور می پردازد و کشور به عنوان محوری ترین موضوع از این علم از مولفه های سرزمین، مرز، حکومت و ملت تشکیل یافته است. در این پژوهش تلاش شده است ضمن تحقیق در آیات و الفاظ قرآن کریم و بهره مندی از متون تفاسیر قرآن، و به قدر ضرورت، بهره گیری از سنت و عقل، به عنوان دیگر منابع اخذ آموزه های دینی، مواردی را که به نظر می رسد متضمن معانی قابل انطباق بر مفاهیم جغرافیای سیاسی است را احصاء نماید. لذا پس از بررسی مفاهیم قرآنی مرتبط با مفاهیم بنیادین جغرافیای سیاسی، یعنی حکومت و دولت، سرزمین ومرز و همچنین ملت، و تقابل این مفاهیم با یکدیگر و با استفاده رویکرد مولف محور روش هرمنوتیک به این نتیجه رسیده است که نباید میان برخی از این مفاهیم و مفاهیم قرآنی خلط نمود زیرا آنچه امروزه از استعمال برخی مفاهیم و الفاظ فهمیده می شود، متفاوت از استعمال قرآنی آن الفاظ است، بخصوص در زبان فارسی که این تفاوت محسوس تر است. دیگر اینکه مفاهیم پایه ای جغرافیای سیاسی در قرآن کریم قابل بازنمایی بوده و این خود مستلزم بازسازی ذهنی فضای صدور و نزول آیات قرآن کریم و فهم و تحلیل مفاهیم از این زاویه است که این بازسازی خود مقتضی فهم صحیح از وضعیت مکانی و سرزمینی وقوع قصص قرآنی، و اقوام و قبایل، شعوب و ... و همچنین روابط انسانی میان آنها و درک صحیح از آیات توصیف کننده وقایع و آیات متضمن احکام و دستورات دینی است.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

ارزش بنیادین در نظام تربیتی قرآن کریم

«ارزش‌شناسی» یکی از موضوعات مهم فلسفه تعلیم و تربیت است که به روش تعقلی و استدلالی، یا بر اساس عقل و یا بر اساس عقل مستفاد از وحی در فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. در این نوشتار، نقش توحید در ارزش‌شناسی فلسفه تعلیم و تربیت بر اساس آموزه‌های قرآن کریم مورد بررسی قرار گرفته است. نویسنده معتقد است بر اساس آیات قرآن کریم، تنها اعمال متقین در دایره ارزش قرار می‌گیرد و حد ن...

full text

ترمینولوژی مفاهیم قرآن کریم

بحث از مفاهیم قرآن کریم همواره مورد توجه دانشمندان اسلامی و به خصوص مفسّران و فقیهان بوده و مفاهیم گوناگونی از این کتاب آسمانی استخراج شده است. این مفاهیم به سه دستة کلی، یعنی مفاهیم عرفی و مفاهیم منطقی و مفاهیم اصولی منقسم است. شایعترین معنای مفهوم، عبارت از معنا و مدلول الفاظ است و شامل معانی حقیقی و مجازی می گردد. دلالت الفاظ بر این معانی به طرق دلالت مطابقه و تضّمن و التزام و همچنین دلالت صر...

full text

پژوهشی بنیادین در حوزۀ مفاهیم نظری سیاستگذاری رسانه ای

 سیاستگذاری رسانه‌ای، راهبردهای کلانی است که بر هدایت رسانه‌ها در نیل به اهداف مشخص نظام حاکم دلالت دارد. از‌ آنجا‌که حوزۀ سیاستگذاری رسانه‌ای، حوزه‌ای ناشناخته در داخل کشور است، هدف این پژوهش، اجرای پژوهشی نظری در حوزۀ سیاستگذاری رسانه‌ای و تبیین چارچوبی نظری برای آن است. از بررسی‌های به‎عمل‎آمده مشخص شد که از بعد نظری دو رویکرد در حوزۀ سیاستگذاری رسانه‌ای وجود دارد؛ رویکرد اول که رویکردی سنتی...

full text

ساختار نظام‌‌‌مند مفاهیم اخلاقی در قرآن کریم

هدف اصلی در نگارش این مقاله، مطالعۀ روشمند و تحلیلی گزاره‌های اخلاقی بیان‌شده در سوره‌‌‌های قرآن کریم است؛ به این منظور با استفاده از روش تحلیل محتوا، نقش و جایگاه این گزاره‌ها در هدایت افراد و جامعۀ اسلامی به سمت کمال و سعادت تبیین می‌شود و یک مدل نظام اخلاقی بر اساس آن به دست می‌آید. این پژوهه بر آن است که با استخراج گزاره‌های اخلاقی قرآن کریم، تجزیه و تحلیل آن‌ها و سپس طبقه‌بندی موضوعی، در ...

full text

فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

از آنجا که قرآن کریم، کتاب الهی مسلمانان، حاوی قواعد و قوانین الهی برای تامین سعادت بشری است، که غایت هر جامعه و نظام سیاسی اسلامی نیر می باشد، مبانی و اصول علوم انسانی بر مبنای اندیشه اسلامی را باید در آیات قرآنی جستجو کرد، بخصوص در علوم سیاسی که تدبیر امور جامعه انسانی را بر عهده دارد. برای ورود عالمان و دانشوران سیاسی در محضر قرآن و تدبر در آیات الهی، اولین قدم، آشنایی دقیق و فهم مراد و معنا...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم انسانی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023